کنترل اعصاب و داشتن ظرفیت

کنترل عصبانیت

در طول روزانه کارهایی بسیاری دارم که باعث خستگی شدید می گردم و همین عامل باعث می شود نتوانم در مقابل فرزندان و مادرم کنترل داشته باشم و مرتب با انها پرخاشگری می کنم و بهانه گیری و بعد پشیمان می شوم ولی هرگز نتوانستم اون لحظه خودمو کنترل کنم لطفا راهنمایی بفرمائید.

بزرگان علم اخلاق در زمینه کنترل خشم و عصبانیت، بحث هاى فراوانى دارند و در روایات اسلامى دستورهاى مهم و مؤثرى براى خاموش کردن آتش غضب داده شده است که گلچینى از آن را در ذیل از نظر مى گذرانیم:

1ـ تفکر در عواقب خشم و عصبانیت :

افراد خشمگین و عصبانى همیشه حتى قبل از آن که شعله هاى آتش غضب قلب آن ها را احاطه کند، باید در آثار شوم آن بیندیشند. مرتب به خود تلقین کنند که غضب آتشى است که ممکن است خرمن ایمان و سعادت و هستى آن ها را بسوزاند. غضب آتش خشم خدا را در دنیا و آخرت مى افروزد.

غضب دوستان را از انسان دور مى کند . حربه به دست دشمنان مى دهد. غضب آثار ویرانگرى روى اعصاب انسان مى گذارد. عمر او را کم مى کند . سلامتى او رابه خطر مى اندازد. غضب انسان را از رسیدن به مقامات معنوى و مادى باز مى دارد.

به عکس، حلم و بردبارى رمز موفقیت و پیشرفت و سلامت روح و جسم و سبب محبوبیت در جامعه و موجب رضاى خدا و دورى شیطان است. همچنین در باره ثواب هاى الهى که براى بردباران ذخیره شده و کیفرهایى که در انتظار صاحبان غضب است بیندیشید. نه تنها در حال غضب، بلکه قبل از آن نیز باید در این مسائل بیندیشد و به خود تلقین کند تا گرفتار آن نشود.

بارها این نکته را تجربه کرده ایم و اگر ما تجربه نکرده ایم، دیگران تجربه کرده اند هر تصمیمى که انسان به هنگام غضب مى گیرد ،نسنجیده و نادرست است . غالباً موجب پشیمانى مى گردد. چه بهتر که این جمله معروف را که از بعضى از دانشمندان به یادگار مانده، همواره با خود زمزمه کند:" به هنگام غضب نه تصمیم و نه تنبیه و نه مجازات".

2ـ از طریق مهم درمان که در روایات بر آن تأکید شده ، ذکر خدا است، در بعضى از روایات آمده : هنگامى که عصبانى مى شوید: «اَعُوْذُبِاللّهِ مِنَ الشَّیْطانِ الرَّجِیْمِ» بگوئید.(1)

در بعضى دیگر آمده: هنگام غضب «لا حَوُلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه الْعَلِىَّ الْعَظِیمِ» بگویید تا غضب از شما برود. در بعضى دیگر از روایات آمده است: «به هنگام غضب صورت بر زمین بگذارید و براى خدا سجده کنید».(2)

4ـ تغییر دادن حالت یکى دیگر از طریق درمان غضب است، همان گونه که در روایات اسلامى آمده است: اگر شخص در حال نشستن عصبانى شده برخیزد . اگر ایستاده است بنشیند. صورت از آن صحنه برگرداند یا دراز بکشد. اگر بتواند ، از آن محل دور شود، و خود را به کار دیگرى مشغول سازد.

تغییر حالت براى فرو نشستن آتش خشم و غضب بسیار مؤثر و مفید است.

از امام باقر(علیه السلام) نقل شده است:

«وَ ایُّما رَجُل غَضِبَ وَ هُوَ قائِمٌ فَلْیَجْلِسْ فَاِنَّهُ سَیَذْهَبُ عَنْه رِجْزُ الشَّیْطانِ وَ اِنْ کانَ جالِساً فَلْیَقُمْ;

هر کس که خشمگین شود ، در حالى که ایستاده باشد بنشیند، چرا که پلیدى شیطان از او دور مى شود. اگر نشسته است برخیزد».

در ذیل حدیث آمده است که اگر انسان نسبت به یکى از بستگانش خشمگین شود و بدن او را با دست خود لمس کند ، تماس بدنى خشم او را فرو مى نشاند.(3)

5ـ وضو گرفتن:

نوشیدن آب خنک و شستن سر و صورت با آن در خاموش کردن آتش غضب مؤثر است. در حدیثى از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) آمده است :

«اِذا غَضِبَ اَحَدُکُمْ فَلْیَتَوضَّأ; هنگامى که کسى از شما خشمگین شود، وضو بگیرد».(4)

از این تعبیر استفاده مى شود که وضو گرفتن به هنگام خشم و غضب مستحب است . در فرو نشاندن آتش غضب تأثیر دارد.

هر گاه امور بالا به یکدیگر ضمیمه شود، و اضافه بر آن ها انسان در پیامدهاى خطرناک غضب در دنیا و آخرت، و کیفر و مجازات الهى آن بیندیشد ، آتش غضب او هر چند شدید و سوزان باشد، خاموش خواهد شد. مشکل آن جا پیدا مى شود که انسان در همان حال و در همان صحنه بماند و هیچ تغییر و دگرگونى در وضع خود ندهد که نجات از پیامدهاى آن، مشکل و گاه غیر ممکن مى شود.

برای تقویت بردباری باید طبق برنامه‌ای جدی به تقویت اراده خود بپردازید . همواره سعی کنید برخود مسلط باشید. در این‌‌باره راه‌های مختلفی وجود دارد، ولی مهم آن است که در راه درمان آن کاملاً جدی باشید . آنچه را پیشنهاد می‌‌شود، بدون کم ترین کاستی به اجرا گذارید:

1. حتما در ساعات کاری خود تامل کنید . در صورت امکان از آن بکاهید . در صورت عدم امکان، سعی کنید فواصلی را در بین کار به استراحت بپردازید تا از خستگی شدید ، بکاهید.

2. رفتارهای عادی و روزمره خود را نیز با تسلط کامل بر رفتار و بدون شتابزدگی انجام دهید . آن ها را آرام آرام تعقیب کنید تا نرم‏خویی و پرحوصلگی برتمام رفتارهای شما حاکمیت پیدا کند.

3. از حساسیت بیش از حد در هر زمینه بپرهیزید. کاملاً به خود مطمئن باشید که می‏توانید روحیه خود را تغییر دهید، ولی برای نتیجه گیری عجول نباشید، بلکه با خود فکر کنید باید حداقل به طور مثال یک سال بر رفتارهای خود کار کنید. اگر چنین نمودید ، حتماً پس از آن، دگرگونی رفتاری خواهید داشت.

4. همواره در هر مسأله‏ای ابتدا از دیگران انتظار بدترین برخورد را داشته باشید . خود را برای پذیرش آن آماده کنید. این مسئله باعث می‏شود برخوردهای بهتر از مورد انتظار در شما ایجاد خشنودی نماید. در حالی که اگر همیشه انتظار برخورد خوب داشته باشید ، چه بسا نتیجه عکس خواهید گرفت.

5. از تفریحات سالم و تقویت کننده اراده مانند کوهنوردی، شنا، دو و پیاده‏روی و گردش در طبیعت و... استفاده کنید.

6. در تصمیم‏گیری‏ها حتی‏الإمکان با افراد عاقل و پخته مشورت نمایید. از اقدامات عجولانه و مطالعه نشده بپرهیزید.

7. بیش تر با افراد خوش اخلاق معاشرت کنید.

8. از موقعیت‏هایی که زمینه تندخویی در آن فراوان است، دوری کنید . در موقعیت‏هایی حضور یابید که رفتار پرخاشگرانه در آن جا دیده نمی‏شود.

9. پیش از هر عملی در مورد پیامد آن تفکر و اندیشه کنید و آن گاه اقدام نمایید . با تمرین این راهکار و به کارگیری آن در مورد تمام رفتارها، اندک اندک کنترل خویش را بر تمام رفتارها توسعه بخشید.

10. به برخی رفتارها و حالاتی که از افراد سر می‌زند و شما را عصبانی می‏کند ،توجه نکنید، مثلاً اگر کسی با حرف ناروا شما را ناراحت می‌کند، از شنیدن وگوش سپردن به سخنان وی دوری کنید، حتی گوش ندهید یا محیط را ترک کنید. به گفته‏های او دقت و توجه نکرده و آن ها را در ذهن خود مرور نکنید . نسبت به دیگر اعمال فیزیکی و رفتارهای پرخاشگرانه و تحریک کننده همین طور واکنش نشان دهید و راه بی‏توجهی را پیش گیرید.

11. سطح شناخت خود را با مطالعه و تفکر از زشتی، ناپسند بودن، غیرقابل جبران بودن اعمال پرخاشگرانه بالا ببرید. آیات ، روایات و داستان‏هایی راکه در مورد این نوع رفتارها و آثار آن‏ها نوشته شده است، مطالعه کنید. بعد در مورد آن ها فکر نمایید، حتی در برخی موارد به آثار رفتار تندی که مرتکب آن شده‏اید ،توجه نمایید . آن عمل و زشتی آن را در ذهن خود مرور و بزرگ معرفی کنید، به گونه‏ای که به خود هشداری از درون دست یابید. آثار فردی و اجتماعی و پیامدهای حیثیتی عمل زشت را در ذهن خود مرور کنید . زشتی آن را برای خود بزرگ جلوه دهید تا از درون از آن عمل متنفّر شوید.

12. از خواندن قرآن و در نوبت‏های متعدد در طول 24 ساعت غفلت نورزید، چه قرآن تأثیر زیاد در رسیدن به آرامش درونی دارد. عبادت‏های خود مانند نماز را در اول وقت و با حضور قلب به جا آورید که تأثیر بزرگی در رسیدن به اطمینان خاطر دارد.

13. با خود شرط کنید که هیچ گاه و در هیچ وضعی برخورد تند نداشته باشید . اگر ناگهان از شما برخورد تندی سر زد، خود را جریمه کنید؛ مثلاً تصمیم بگیریدکه مثلاً اگر بر سر کسی فریاد زدید ، فلان مبلغ صدقه بدهید. کارآیی این روش، بسیار بالا است . بسیاری از علمای بزرگ بدین سان تمرین عملی و خودسازی کرده‏اند.

14. شرح موارد فوق را در جدولی بنویسید . موارد انجام و یا سرپیچی از آن را یادداشت کنید. سعی کنید موارد تخلف را کاهش داده و بیش تر از پیش،خود را به انجام توصیه‌ها مقید سازید، حتی پیش از بروز آن موقعیت‏ها و به صورت مستمر، راهکارها را سرلوحه اعمال خود قرار دهید. از آن به بعد باید میزان پرخاشگری شما کاهش یابد. آن ها را نیز یادداشت کنید. کم کم از میزان آن‏ها در طول روز، هفته و... بکاهید و خود تنبیهی را به کار بگیرید.

15.حجم زیاد کارهای روزانه را کم کنید تا انرژی لازم برای فرزندان و مادرتان را داشته باشید.

موفق باشید.

پی نوشت‏ها:

1. مکارم شیرازی ، اخلاق در قرآن ، انتشارات مدرسه امیرالمومنین، ج3، ص 394.

2. همان.

3. همان .

4. همان، ص 396

چه کنیم فرزند سالم و صالحی داشته باشیم؟

چه کنیم فرزند سالم و صالحی داشته باشیم؟

باران که در لطافت طبعش خلاف نیست 

در باغ لاله روید و در شوره بوم خس

زمین شوره سنبل بر نیارد 

درو تخم و عمل ضایع مگردان

اولین قدم برای داشتن فرزند صالح و متدین انتخاب زنی شایسته برای ازدواج است.

هر آقا پسری یا والدینی که دوست دارند فرزندان و نوه های صالحی داشته باشند که افتخار دنیا و ذخیره آخرتشان باشد این مطلب را دنبال کنند!

انتخاب زن شایسته

با توجه به اهمیت همسرگزینی و تاثیر بسیار حساس آن در شکل‏ گیری شخصیت فرزند، در منابع روایی از قول پیشوایان معصوم علیه السلام توصیه هایی بیان شده است که ملاک‌های  شایستگی زنان را بیان می دارند:  

1- متدین بودن
 اولاً همسر باید متدین باشد، زیرا دین می‌تواند انسان را از هر گونه انحراف‌های روحی و اجتماعی مصون دارد؛ و مسلماً زن و مرد با ایمان مطابق موازین و برنامه‌های دینی فرزند خود را تربیت کرده و احساس مسئولیت نسبت به این امر می‌نمایند.
پیغمبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرموده‌اند: 
«اگر کسی با دختری به خاطر کثرت مالش ازدواج کند خدا آن شخص را به همان اموال واگذار می‌کند و اگر کسی به خاطر زیبایی دختری با او ازدواج کند خدا به آن شخص آنچه را که از دیدنش ناراحت می‌شود نشان می‌دهد و اگر کسی با دختری به خاطر دینش ازدواج کند خداوند همه این موارد را برایش فراهم می‌کند.» (1)

2- حسن خلق
اخلاق نیک، مبداء اساسی پرورش نسل سالم است و این اصل چه در دوران جنینی و شیرخوارگی و چه در دوران تربیت کودک در خانواده، اثر مستقیم و یا غیر مستقیم دارد.

3- حسن خلقت و چهره و شادابی
زیبایی ظاهری غالباً کمک به دین می‌باشد و ضامن جلوگیری مرد از انحراف و بی‌عفتی است، به این معنی که زیبایی زن، غالباً مردها را از اجرا تمایلات غیرمشروع باز می‌دارد؛ و پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم برای اطمینان خاطر مرد از زیبایی زن، اجازه دادند پیش از ازدواج، مرد او را ببیند؛ تا خاطر وی از نظر زیبایی و دل‌پسندی زن مطمئن گردد.
حضرت رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرمودند: 
«مرد مسلمان بعد از اسلام، هیچ سودی نبرده است بهتر از همسر مسلمانی که وقتی او را می‌بیند شاد می‌شود و زمانی که به او، امر می‌کند اطاعت کند و در نبود شوهر، حافظ خودش و اموالش باشد.» (2)
و نیز فرمودند: 
«بهترین زنان امت من خوش­روترین آن‌ها و زنی است که مهریه کم‌تری دارد.» (3) 

4- ولود بودن:
 زن بایستی خوش‌زا و بسیارزا باشد. چون قهراً، فرزند به کانون خانواده حرارت می‌بخشد.

و سزاوار است که هر مردی نسبت به ولود بودن یا نازا بودن زنان خانواده ای که می خواهد با آنها وصلت کند تحقیق کند تا در آینده گرفتار دوا و دکتر و مشکلات خانوادگی و... نگردد.

5- اصالت خانوادگی

 همسر باید از خانواده اصیل و تربیت شده و نجیب باشد، زیرا او بهتر می‌تواند کودکان را تربیت کند. اگر زن خود، فاقد تربیت باشد نمی‌تواند فرزند خوب پرورش نماید.
رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم می‌فرمایند: 
از سبزه‌هایی که در میان کثافات و پلیدی‌ها می‌رویند بپرهیزید. پرسیدند: سبزه‌های مذکور چیست؟ رسول خدا صلی الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرمودند: زن زیبایی است که در محیط پست و آلوده پرورش یافته باشد. (4)


6- هوش‌مندی
هنگام ازدواج باید توجه کرد، که ازدواج با کسی صورت گیرد که از نظر هوش و فهم در سطح پایینی نباشد. به این نکته در روایات اسلامی اشاره شده است. 
حضرت صادق علیه‌السلام فرمودند:
بر حذر باشید از این که با زن احمق ازدواج کنید. همانا مصاحبت با او بلا و گرفتاری است و اولادی ضایع به‌وجود می‌آید. (5) 
رسول اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم نیز در زمینه انتخاب همسر و تأثیر آن بر فرزند بیان داشتند: «بنگر فرزند خود را در کجا قرار می‌دهی که خون، تأثیر خود را باقی می‌گذارد. (پس همان ریشه خانوادگی راه خود را باز می‌یابد).» (6)
البته این موضوع در مورد مرد احمق هم می‌باشد ولی از آن‌جایی که نقش مادر مهم‌تر است در این حدیث روی مادر تأکید شده است.
 مادر علاوه بر ژنتیک، محیط رشد در دوران جنینی نوزاد را فراهم می‌کند و از نظر تربیت هم دارای نقش‌هایی است که از عهده پدر برنمی‌آید.

پی نوشت ها

1- «مَنْ تَزَوَّجَ امْرَأَةً لِمَالِهَا وَکَلَهُ اللَّهُ إِلَیْهِ وَ مَنْ تَزَوَّجَهَا لِجَمَالِهَا رَأَی فِیهَا مَا یَکْرَهُ وَ مَنْ تَزَوَّجَهَا لِدِینِهَا جَمَعَ اللَّهُ لَهُ ذَلِکَ»؛ وسائل الشیعه، ج 20، ص 51.
2- «مَا اسْتَفَادَ امْرُؤٌ مُسْلِمٌ فَائِدَةً بَعْدَ الْإِسْلَامِ أَفْضَلَ مِنْ زَوْجَةٍ مُسْلِمَةٍ تَسُرُّهُ إِذَا نَظَرَ إِلَیْهَا وَ تُطِیعُهُ إِذَا أَمَرَهَا وَ تَحْفَظُهُ إِذَا غَابَ عَنْهَا فِی نفس‌ها وَ مَالِه»؛ وسائل الشیعه، ج 20، ص 40-41. 
3- «أَفْضَلُ نِسَاءِ أُمَّتِی أَصْبَحُهُنَّ وَجْهاً وَ أَقَلُّهُنَّ مَهْراً»؛ الکافی (چاپ الإسلامیه)، ج 5، ص 324. 
4- «إِیَّاکُمْ وَ خَضْرَاءَ الدِّمَنِ قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا خَضْرَاءُ الدِّمَنِ قَالَ الْمَرْأَةُ الْحَسْنَاءُ فِی مَنْبِتِ السَّوْءِ»؛ وسائل الشیعه، ج 20، ص 35.
5- «إِیَّاکُمْ وَ تَزْوِیجَ الْحَمْقَاءِ فَإِنَّ صحبت‌ها بَلَاءٌ وَ وُلْدَهَا ضِیَاعٌ»؛ الکافی (چاپ الإسلامیه)، ج 5، ص 354.
6- «أنظر فی أیّ نصاب تضع ولدک فإنّ العرق دساس»؛ نهج الفصاحه، ص 266.

منبع: گلی از گلهای بهشت 313sardar.blog.ir

چه کنیم تا فرزند پسر به دنیا آید؟

پرسش:

برای تولد یافتن فرزند پسر، در روایات چه سفارشاتی شده است؟

می‌خواهم فرزند پسر داشته باشم، پشنهاد شما چیست؟

پاسخ :

1. درباره‌ی تولد یافتن فرزند پسر، در احادیث سفارشاتی شده است که دو نمونه ذکر می‌شود:

پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: «کسى که فرزندى در راه دارد، اگر نیّت کند که نامش را محمد یا على بگذارد، خداوند متعال به او پسر خواهد داد».[1]

امام صادق(ع) می‌فرماید: «هرکس که زنش باردار است و فرزندش چهار ماهه شد، رو به قبله بایستد و آیة الکرسى بخواند، و دست به پهلوى همسرش گذارد و بگوید: اللَّهُمَّ إِنِّی قَدْ سَمَّیْتُهُ مُحَمَّدا (خداوندا من این فرزند، را محمد نام گذاردم)، خداوند این جنین را پسر می‌کند، و اگر به عهد خود وفا کند و نام او را محمد نهد خداوند آن را وسیله برکت او قرار دهد و گرنه اختیار با خداست که او را نگهدارد یا ببرد».[2]

2. گفتنی است؛ دعا کننده باید مصلحت الاهی در درخواست خود را در نظر داشته باشد؛ یعنی بداند که خداوند اگر مصلحت بداند دعایش را مستجاب می‌کند، و فرزندش، پسر متولد می‌شود. به دیگر سخن؛ تنها دعا برای پسر شدن فرزند علت تامه نیست، و نباید خیال کرد حالا که این دعا خوانده شد، حتماً باید پسر متولد شود. همچنین باید دانست که والدین از خداوند مهربان سلامت فرزند خود را بخواهند؛ همان‌طورکه هر وقت به امام زین العابدین(ع) بشارت مى‏دادند که فرزندى برایتان به دنیا آمده، سؤال‏ نمى‏فرمود که آیا پسر است یا دختر، بلکه مى‏فرمود: آیا سالم‏ و بى‏عیب است؟ اگر مى‏گفتند آرى، مى‏فرمود: «الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لَمْ‏ یَخْلُقْ‏ مِنِّی‏ شَیْئاً مُشَوَّهاً»؛ سپاس خدایى را که از من فرزندى ناهنجار به دنیا نیاورد.[3]

---

 منبع:

اسلام کوئیست نت[1]. ابن فهد حلى، احمد بن محمد، عدة الداعی و نجاح الساعی، محقق و مصحح: موحدى قمى، احمد، ص 88، دار الکتب الإسلامی، بی جا، چاپ اول، 1407ق.

[2]. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، محقق و مصحح: غفارى، على اکبر، آخوندى، محمد، ج 6، ص 11، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.

[3]. عدة الداعی و نجاح الساعی، ص 88؛ الکافی، ج 6، ص 21.

منبع: گلی از گلهای بهشت 313sardar.blog.ir